Νάγια Μπομπότση
Μια από τις σημαντικότερες εκθέσεις, που έχουν γίνει στη Δημοτική Πινακοθήκη της Μυκόνου τα τελευταία χρόνια, με τίτλο «Ορατότητες» πραγματοποιήθηκε με ιδιαίτερη επιτυχία στις 21-30 Σεπτεμβρίου.
Ο φωτογράφος Νίκος Κολιγιάννης και οι εικαστικοί Ζήνα Ραζή και Μίλτος Σκούρας, καλλιτέχνες από διαφορετικές αφετηρίες και με σχετικά ετερόκλητο έργο, συναντήθηκαν σε ένα συλλογικό εγχείρημα με βασικό κοινό στοιχείο των έργων τους, τη χρήση της φωτογραφικής εικόνας: ως κλασικής φωτογραφίας, ως πληροφορίας για μια φωτορεαλιστική εικαστική απεικόνιση, ως τελικό μέσο αποτύπωσης μιας μεικτής τεχνικής που περιλαμβάνει και τη φωτογραφία.
Ο βαθμός και οι ποιότητες της Ορατότητας (της δυνατότητας δηλαδή ενός παρατηρητή να βλέπει χωρίς εμπόδια) διαπραγματεύονται και υποδεικνύονται στα έργα των τριών καλλιτεχνών με ποικίλους τρόπους και σε διαφορετικά επίπεδα, τόσο θεματολογικά και εννοιολογικά όσο και ως προς τη χρήση των μέσων απεικόνισης.
Σε ένα από τα έργα του Ν. Κολλιγιάννη ο φακός της φωτογραφικής μηχανής είναι πρακτικά το απόλυτα διαυγές εμπόδιο μέσα από το οποίο ένας άνθρωπος σε μια γέφυρα της Νέας Υόρκης βλέπει την πόλη. Στο έργο του Μ. Σκούρα είναι ο ψεύτικος παράδεισος το εμπόδιο μέσα από το οποίο καταφέρνει το παγωμένο βλέμμα της Κέιτ Μος να μαγνητίσει το βλέμμα του θεατή, ενώ στο έργο της Ζ.Ραζη, με τίτλο Stillness, τα κλειστά μάτια -η μη ορατότητα- ενός φιμωμένου αγοριού είναι η πύλη προς την εσωτερική ακινησία που μπορεί να είναι τόσο γαλήνια όσο και τρομακτική.
Όραση και εμπόδια, όραση και προσανατολισμός, όλοι κοιτάζουν κάπου, μέσα ή έξω, μακριά ή κοντά, διαμέσου κάποιου εμποδίου ή απευθείας, νομίζουν ότι βλέπουν τα πάντα, ή δεν ενδιαφέρονται καθόλου για το αν βλέπουν τα πάντα. Σε κάθε περίπτωση όμως το ότι βλέπουν- ή δεν βλέπουν είναι αυτό που κατά κύριο λόγο καθορίζει την εικόνα όλων των έργων στη συγκεκριμένη έκθεση.
ΟΡΑΤΟΤΗΤΕΣ θα μπορούσε να ονομάσει κανείς και τους διαφορετικούς τρόπους που βλέπουν την πραγματικότητα οι τρεις καλλιτέχνες μέσα από τα έργα τους: η πραγματικότητα “ως έχει” στο έργο του Ν. Κολιγιάννη, η πραγματικότητα πίσω από μια μάσκα ή μέσα από ένα ρόλο στο έργο του Μ. Σκούρα, και η πραγματικότητα ως αποτύπωμα μιας πολύπλοκης εσωτερικής διαδικασίας στο έργο της Ζ. Ραζή.
Και μήπως δεν είναι όλα αυτά ταυτόχρονα η πραγματικότητα?