Χάρης Τσιώνης

Amsterdam,
η πόλη που έχει συνδυαστεί με την απόλυτη
ελευθερία.

Το Άμστερνταμ (εξελληνισμένη ονομασία: Αμστελόδαμον) είναι η πρωτεύουσα και ο μεγαλύτερος σε πληθυσμό δήμος της Ολλανδίας. Ιδρύθηκε στα τέλη του 12ου αιώνα ως μικρό αλιευτικό χωριό στις όχθες του ποταμού Άμστελ από όπου και πήρε το όνομά του. Σύμφωνα με την τοπική ιστορία, το όνομα της πόλης προήλθε γύρω στο 1275 όταν οι κάτοικοι έφτιαξαν μια γέφυρα και ένα φράγμα (dam) σε ένα σημείο του ποταμού Amstel που διαρρέει την πόλη. Έτσι από τις λέξεις Amstel+dam προέκυψε το όνομα της πόλης που σταδιακά για λόγους προφοράς και ως πιο εύηχο κατέληξε να είναι Amsterdam. Σήμερα αποτελεί το οικονομικό και πολιτιστικό κέντρο της χώρας. Η πόλη έχει πληθυσμό 800.000 περίπου κατοίκους και η ευρύτερη μητροπολιτική περιοχή 2.400.000 κατοίκους.

Το Άμστερνταμ έχει ένα από τα μεγαλύτερα ιστορικά κέντρα στην Ευρώπη, κυρίως από τον 17ο αιώνα, την Χρυσή Εποχή της Ολλανδίας, της οποίας ήταν το εστιακό σημείο. Την περίοδο εκείνη μια σειρά από ομόκεντρα ημικυκλικά κανάλια, τα περίφημα χράντεν (grachten), χτίστηκαν γύρω από το κέντρο της παλαιότερης πόλης, τα οποία μέχρι σήμερα προσδιορίζουν τη διάταξη και την εμφάνιση του κέντρου. Κατά μήκος των καναλιών βρίσκονται πολλά όμορφα σπίτια και αρχοντικά που τα περισσότερα κατοικούνται, άλλα είναι γραφεία και μερικά δημόσια κτήρια.

Το Άμστερνταμ είναι σχετικά μικρή πόλη, οι βασικές της περιοχές είναι προσβάσιμες άνετα με τα πόδια και χωρίς υπερβολή είναι η χαρά του τουρίστα καθώς μπορεί να πάει παντού περνώντας από πανέμορφα δρομάκια και κανάλια και δεν ξέρει πού να πρωτοκοιτάξει… τι να πρωτοχαζέψει γύρω του…

Είναι η πόλη που έχει συνδυαστεί με την απόλυτη ελευθερία. Όλα επιτρέπονται. Κι όμως, όταν περπατάς στα δρομάκια της δεν είναι μόνο έτσι.

Τα αξιοθέατα που αξίζει να δει κανείς είναι πολλά:

  • Τα γραφικά κανάλια. Το πρώτο πράγμα που κάνει στον επισκέπτη εντύπωση είναι ο τεράστιος αριθμός των καναλιών και των γεφυρών. Μιλάμε για περίπου 160 κανάλια που ενώνονται με 1. 500 γέφυρες.
  • Την αγορά των λουλουδιών (Βloemenmarkt). Τα λουλούδια στολίζουν κάθε γωνιά στα μεγάλα πάρκα, στα μπαλκόνια των σπιτιών, σε κάθε βάζο στα καφέ και στα εστιατόρια, στις γλάστρες κάθε βάρκας-σπιτιού στα κανάλια, με πρώτες και καλύτερες τις πολύχρωμες τουλίπες που κάποτε οι πλούσιοι έφταναν να τις ανταλλάσσουν με χρυσό.
  • Το μουσείο της Heineken, όπου θα κεραστούμε υπέροχη μπύρα, την ωραιότερη Heineken που έχουμε πιει ποτέ, κυριολεκτικά από την παραγωγή στην κατανάλωση
  • Το σπίτι της Άννας Φρανκ (Anne Frankhuis), ένα από τα αξιοθέατα με τη μεγαλύτερη προσέλευση κόσμου, που συνεπάγεται πολύωρη αναμονή αλλά αξίζει τον κόπο
  • Την περιοχή Jordaan, στο τέλος της οποίας πραγματοποιείται κάθε Δευτέρα η αγορά Noordermarkt
  • Το Βegijnhof και τη γύρω περιοχή που θα μας εντυπωσιάσει με τον φοιτητόκοσμο
  • Την υπαίθρια αγορά της Waterlooplein και μια-δυο ακόμα υπαίθριες αγορές με τρόφιμα, διάφορα μεταχειρισμένα είδη και αντίκες
  • Την περιοχή των Μουσείων (Museumplein). Έχει πάνω από 50 μουσεία όλων των ειδών. Αυτό πάντως που ξεχωρίζει και σας προτείνω είναι το μουσείο του Van Gogh.
  • Το πλωτό σπίτι – μουσείο που χωράει τα πάντα σε λίγα τετραγωνικά
  • Το Vondelpark με τον εκπληκτικό πίνακα των χαμένων ειδών που αναζητούν τον ιδιοκτήτη τους και πρόκειται κυρίως για σκουπίδια που κάποιοι ασυνείδητοι άφησαν στο πανέμορφο πάρκο. Παρ’όλα αυτά, πρέπει να ομολογήσουμε ότι το Vondelpark είναι ένα από τα πιο ωραία πάρκα με παραμυθένια σκηνικά και πολύ κόσμο που απολαμβάνει τη φύση
  • Τις πλατείες, με κύρια την κεντρική πλατεία Dam με τον χαρακτηριστικό οβελίσκο των 22 μέτρων ύψους και το εθνικό μνημείο που είναι αφιερωμένο στους νεκρούς του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου όπου βρίσκεται και το Koninklijk Paleis, το Βασιλικό Παλάτι, κτισμένο το 1648.
  • Την περιβόητη περιοχή με τα “κόκκινα φανάρια” (Red Light District) στην οποία συστήνεται στους τουρίστες να μη βγάζουν φωτογραφίες. Η συνοικία με τα κόκκινα φανάρια, υπάρχει από τον 13ο αιώνα, και χάρη στη διακριτική αστυνόμευση είναι ίσως το πιο ασφαλές κομμάτι της πόλης. Είναι το μόνο μέρος της πόλης όπου επιτρέπεται η πορνεία και εκεί βρίσκονται τα Sex Shops αλλά και τα μουσεία Erotic και Hash & Marihuana, καθώς και οι βιτρίνες των κοριτσιών που κατά δεκάδες εκθέτουν τις χάρες τους στις φωτισμένες με έντονο κόκκινο νέον βιτρίνες.
  • Οι δρόμοι και τα γραφικά σοκάκια που δε χορταίνεις να τα περπατάς και να τα φωτογραφίζεις… Και κρύβουν και πολλές εκπλήξεις!
    Για τον καφέ ή το ποτό σας υπάρχει τεράστια ποικιλία επιλογών. Να προτιμήσετε τα παραδοσιακά καφέ, που στεγάζονται σε παλιά σπίτια πάνω στα κανάλια ή ακόμη τα «πρεφλοκάλεν» Ι «brown cafe’s», που αποτελούν μπαρ δοκιμής ποτών. Ακόμη, υπάρχει πληθώρα από χαριτωμένες τσαγιέρες, πολύβουες ντίσκο και ατμοσφαιρικά μπαρ.
  • και άλλα πολλά.. και όλα μαζί που μας κάνουν να αγαπήσουμε το Άμστερνταμ μέσα σε λίγες μέρες!

Η ωραιότερη μέρα του ταξιδιού μπορεί να προκύψει αν νοικιάσουμε ποδήλατο, οπότε μπορούμε να «αλωνίσουμε» την πόλη με αυτό. Αυτό που σίγουρα ισχύει είναι ότι τα περισσότερα ποδήλατα που κυκλοφορούν στο Άμστερνταμ, στην Ελλάδα μόνο σε παλιατζίδικα θα μπορούσε να τα συναντήσει κανείς. Εντυπωσιάζει η απόλυτη κυριαρχία των ποδηλάτων στην πόλη. Οι μετακινήσεις με το ποδήλατο είναι εύκολες και γρήγορες, το Άμστερνταμ είναι μακράν πιο φιλικό για τους ποδηλάτες, σε σχέση με τους πεζούς ή τους οδηγούς άλλων οχημάτων. Οι ποδηλάτες είναι πραγματικά οι «αφέντες» των δρόμων και το μόνο που καλούνται να σεβαστούν και να λάβουν υπόψη ως προς την προτεραιότητα είναι το τραμ.

Εντυπωσιακό επίσης είναι και το πώς παρκάρουν τα ποδήλατα, αφού συχνά σχηματίζουν ολόκληρες σωρούς που απαιτούν χρόνο και κόπο για να βρεις το ποδήλατό σου. Ένα άλλο ιδιαίτερο στοιχείο είναι η διακόσμηση μεγάλου μέρους των ποδηλάτων σύμφωνα με το προσωπικό γούστο των ιδιοκτητών, ειδικά όταν πρόκειται για κατόχους γένους θηλυκού.

Κάτι αξιοπρόσεκτο στην πρωτεύουσα την Ολλανδίας, είναι οι υπαίθριες αγορές και τα δεκάδες καταστήματα με μεταχειρισμένα είδη που δεν είναι απλώς προϊόντα από δεύτερο χέρι. Αντίκες, όνομα και πράγμα, παλιοί νιπτήρες, εκατοντάδες μπιμπελό που θυμίζουν τα σπίτια των παππούδων μας και τις παλιές μπομπονιέρες – μπιμπελό σε μορφές πουλιών ή κύκνων, πολύ παλιά και ταλαιπωρημένα βιβλία και κάθε λογής ξεχασμένο αντικείμενο βρίσκει μια θέση στο ράφι εντός παλαιοπωλείου και πωλείται σε εξωφρενικές για τα δεδομένα μας τιμές.

Κάτι άλλο επίσης που μπορεί να σας αρέσει πολύ, είναι τα καταστήματα με τα τυροκομικά είδη στα οποία σχεδόν όλα τα είδη που πωλούνται είναι διαθέσιμα για δοκιμή.

Φυσικά δεν μπορώ να αφήσω ασχολίαστα τα τεράστια παράθυρα των κτιρίων, με τις τραβηγμένες στην άκρη κουρτίνες, που δεν έχουν παντζούρια, καθώς και τη μεγάλη έκπληξη όταν προχωρώντας στους δρόμους και τα κανάλια βλέπεις κάθε τόσο ανθρώπους ανεβασμένους σε τεράστιες σκάλες ή άλλους που σχεδόν ακροβατούν έξω από τα παράθυρα για να καθαρίσουν τα τζάμια. Και όλο αυτό γιατί εννοείται ότι τα κτίρια δε διαθέτουν μπαλκόνια, οπότε η «επιχείρηση – καθαρισμός» για τα τεράστια παράθυρα καθίσταται ιδιαίτερα δύσκολη.

Συνοψίζοντας τα καλύτερα στην πόλη είναι: τα γραφικά κανάλια, τα πολύ ιδιαίτερα και αρκετά χρωματιστά κτίρια με τα μεγάλα παράθυρα χωρίς παντζούρια και χωρίς κουρτίνες, τα λουλούδια που δίνουν πρόσθετο χρώμα στην πόλη, τα εκατοντάδες ποδήλατα, το σπίτι της Άννας Φρανκ που η ιστορία της μας συγκλονίζει πάντα, καθώς και πέρα και πάνω απ’ όλα ο συνολικός αέρας της πόλης που σε κάνει να νιώθεις σαν το σπίτι σου, άνετα, όμορφα, φιλικά και σε ωθεί να συμπεριλάβεις το Άμστερνταμ στον κατάλογο με τις ωραιότερες πόλεις της Ευρώπης για να ζεις, καθώς και στη λίστα με τους αγαπημένους σου προορισμούς.

… και αν σας περισσέψει χρόνος

Κοντινές Αποδράσεις προς τα Βόρεια: Haarlem: η πλησιέστερη ιστορική πόλη σε απόσταση μόλις 15 λεπτά με τρένο. Waterland & Zaan Region: πανέμορφα χωριουδάκια κοντά στη πόλη. Alkmaar: η ιστορική πόλη με παράδοση στα τυριά. Enkhuizen: ενδιαφέρουσα πόλη με το Zuiderzee Museum, που αναδεικνύει πως ζούσαν οι άνθρωποι στο παρελθόν με το φόβο της θάλασσας. Muiden: μια μικρή πόλη – λιμάνι στη έξοδο του ποταμού. Vecht, με το πιο γνωστό κάστρο της χώρας. Muiderslot.Naarden: η όμορφη πόλη που ακόμη περιβάλλεται από τείχη του 17ου αιώνα. Hilversum: όμορφη πόλη γνωστή για το δημαρχείο της και τις διαδρομές στο δάσος. Zaanse Schans: η περιοχή με τους ιστορικούς ανεμόμυλους, τα παραδοσιακά εμπορικά, και το Υπαίθριο Μουσείο της. Zandvoort: η πλησιέστερη παραλία.

…πιο Μακρινές Αποδράσεις:

Delft: η μεσαιωνική πόλη που είναι γνωστή για τα μοναδικά κεραμικά της. Gouda: η ιστορική πόλη γνωστή για την τυροκομική αγορά της και το ομώνυμο τυρί. Keukenhof: η πόλη με την εποχιακή ατραξιόν ιδιαίτερα την άνοιξη- τους απέραντους αγρούς με λουλούδια. Kinderdijk: το δίκτυο ανεμόμυλών της αναδεικνύει την ομορφιά του παραδοσιακού Ολλανδέζικου τοπίου. Leiden: μια ζωντανή φοιτητική πόλη, με το παλιότερο πανεπιστήμιο της χώρας και τα πολυάριθμα μουσεία της. Rotterdam: η ιστορική πόλη-λιμάνι, αντίπαλου δέους με το Άμστερνταμ. The Hague (Den Haag): η καρδιά της πολιτικής της Ολλανδίας και έδρα του Διεθνούς Δικαστηρίου. Utrecht: η ιστορική πόλη με το εκτενές σύστημα καναλιών της.

Άντε λοιπόν…. KEEP CALM AND TRAVEL MORE…